W rozumieniu projektu ustawy artystą zawodowym mógłby zostać absolwent studiów magisterskich na uczelni artystycznej lub ogólnokształcącej baletowej, a także - osoba fizyczna, która posiada udokumentowany dorobek artystyczny, potwierdzony przez tzw. stowarzyszenie reprezentatywne. Stowarzyszenie reprezentatywne byłoby zaś ugrupowaniem, które zrzeszałoby ponad 20% artystów zawodowych działających w danym zawodzie.

Jeśli projekt ustawy wszedłby w życie, powstałaby w Polsce nowa instytucja - Narodowy Fundusz Artystów. Na wniosek osoby zainteresowanej stowarzyszenie reprezentatywne, do którego należałby artysta, oceniłoby dorobek, a fundusz rozpatrzyłby nadanie statusu artysty zawodowego.

Czy oznacza to, że osoby niezrzeszone w stowarzyszeniach reprezentatywnych, nieparające się działalnością artystyczną lub twórczą, a także niebędące absolwentami jednej z nadmienionych szkół nie mogą być artystami? Oczywiście nie. Od tej pory prawnie rozróżniano by jedynie artystów i artystów zawodowych. Co z tego wynika?

Status artysty zawodowego może wiązać się z benefitami ekonomicznymi: artyście zawodowemu, nieposiadającemu tytułu do ubezpieczenia ze względu na pozostawanie w stosunku pracy, przysługiwałoby prawo do opłacania składek. Ponadto artysta zawodowy byłby w stanie uzyskać dopłaty do składek - w wysokości od 20 do 80% tychże składek - jeżeli jego przeciętny miesięczny przychód byłby niższy niż przeciętne wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku kalendarzowym. Poza dopłatami do składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy, artysta zawodowy mógłby także otrzymać zapomogę. W celu usprawnienia wypłat środków pieniężnych dla artystów zawodowych powołano by Fundusz Wsparcia.

Projekt ustawy nie jest jednak tak optymistyczny, jakby się mogło wydawać. Wraz z wejściem w życie dokumentu prawnego, zmieniłaby się ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Odtąd z opłat uiszczanych przez producentów i importerów urządzeń, ujętych w ustępie 1 artykułu 20, jedynie 25% środków byłoby przekazywanych twórcom, a 15% artystom wykonawcom. Do tej pory twórcom przekazywano od 35 do 50%, a artystom wykonawcom - 25%. Cięcia wynikają z faktu, że od 45 do 50% kwoty wpłacano by na rzecz Funduszu Wsparcia.

Podobna sytuacja sprawiłaby, że zostanie artystą zawodowym i opłacanie składek na ubezpieczenie byłoby niekiedy bardziej opłacalne, niż niedołączenie do Narodowego Funduszu Artystów. Politycy proponują zatem "dobrowolną" opcję, lecz motywują do skorzystania z niej poprzez odebranie części zarobku artystom.

status artysty artysta zawodowy